Strzelba bojowa Benelli M4 Super 90 kaliber 12x 76 Magnum

     Już od dawna strzelby bojowe znajdują się w  arsenale formacji policyjnych,  ochroniarskich oraz wojskowych oddziałów specjalnych. Najczęściej były to powtarzalne strzelby  typu pump-action,  znanych firm amerykańskich Remington, Winchester,  Mossberg. Z racji wielu zalet taktycznych, specjaliści  docenili również zalety  strzelb samopowtarzalnych. Te z założenia przeznaczone do użytku myśliwskiego, nie do końca spełniały oczekiwania  profesjonalistów.  Znana włoska fabryka broni Benelli Arms, wyszła im naprzeciw,  oferując w 1980 roku strzelbę  Benelli  model 121 Military&Police. W 1986 roku, strzelbę tę zmodyfikowano, poprawiając  jej parametry taktyczno–techniczne. Do produkcji seryjnej weszła pod nazwą Benelli M1 Super 90, zapoczątkowała ona nowa erę pełną sukcesów w konstruowaniu strzelb samopowtarzalnych . Tym samym firma  Benelli stała się niekwestionowanym liderem w produkcji tych strzelb.

     Strzelby samopowtarzalne maja wielu zwolenników. Wiadomymi zaletami  tych  strzelb jest  szybkostrzelność, której nie dorówna strzelba powtarzalna.  Po odbezpieczeniu i manualnym wprowadzeniu pierwszego naboju do komory,  pozostałe czynności strzelca polegają na naciskaniu spustu, aż do wyczerpania amunicji. Ręczne przeładowanie, nie tylko spowalnia, ale może być również przyczyną zacięcia z winy strzelca, jeśli proces przeładowania będzie mało energiczny. Ponadto ranny w rękę strzelec  łatwiej poradzi sobie z półautomatem niż  ze strzelba powtarzalną, której obsługa wymaga sporej energii i sprawnych rąk. Wadą strzelb samopowtarzalnych jest ich pewna zależność od mocy amunicji. Strzelby wykorzystywane są do walki na  krótkich dystansach oraz jako broń wsparcia, przy pokonywaniu przeszkód technicznych, drzwi itp. W zależności od rodzaju zadań, używana jest różna  amunicja, o zróżnicowanej energii. Zbyt słaba może być przyczyna zakłócenia automatyki, lub uniemożliwić strzelanie w ogóle. M1 super 90 przyjęła się dobrze w formacjach specjalnych, ale na wszelki wypadek operatorzy  zabierali na akcję również zwykłą „pompkę”. Kiedy inna włoska zbrojownia Luigi Franchi SpA zaoferowała „specjalnym” strzelbę dwu systemową SPAS-12  i  SPAS-15,  Benelli w odpowiedzi przedstawiła  strzelbę M3 Super 90. Nowa strzelba umożliwia strzelanie w trybie samopowtarzalnym, z możliwością przełączenia na tryb powtarzalny. Ogólna budowa  i zasada działania z inercyjnym  systemem Montefeltro  pozostała  taka jak w M1. Główne różnice wynikły  z dostosowania M3 do  działania w trybie powtarzalnym. Zamiast zwykłego łoża, zamontowane jest  czółenko do ręcznego przeładowania  broni.  M3 jest  strzelbą  bardzo dobrą, można z niej strzelać każdą amunicją, nawet bardzo słabą, w tym wypadku wystarczy przejść na tryb powtarzalny i kontynuować strzelanie bez  komplikacji. W najnowszej  strzelbie  Benelli M4 Super 90, ponownie powrócono do wersji samopowtarzalnej. Prototyp nowej strzelby powstał pod koniec lat 90-tych ubiegłego wieku.  Strzelbę w zasadzie skonstruowano z myślą o konkursie na nową strzelbę bojową  amerykańskich sił zbrojnych. Do konkursu przedstawiono strzelby firm włoskich: Benelli M1, M3 i M4, Franchi SPAS-12, Spas-15, Fabarm  SDASS Tactical oraz Neostead i Striker z RPA oraz amerykańskie modyfikacje Remingtona i Mossberga.  9 lutego 1999 roku, ogłoszono wynik konkursu : strzelba  M1014 /M4 Super 90/ firmy Benelli/ H&K  została przyjęta na uzbrojenie sił zbrojnych USA. Strzelbę dla potrzeb kontraktu produkują amerykańska filia  Hecklera&Kocha  w Sterling, strzelbę komercyjną M4 macierzyste zakłady Benelli w Urbi we Włoszech.  W M4 Super 90 zachowano  sprawdzoną w M1,  zasadę działania inercyjnego  zamka pól swobodnego typu Montefeltro. Zaletą tego systemu,  jest  proste rozwiązanie dwuczęściowego zamka, mniejsza masa i  mniejsza liczba części, łatwiejsze  czyszczenie po strzelaniu.  Istotną zaletą  jest również to, że podczas  strzelaniu  nabojami z różnymi ładunkami prochu zmienia się siła odrzutu, a system posiada pewną możliwość samoregulacji. Aby zwiększyć pewność działania strzelby w trudnych warunkach, przy użyciu różnorodnej amunicji oraz  wówczas gdy broń jest dodatkowo obciążona osprzętem taktycznym  kolimatorem, latarką  czy wskaźnikiem laserowym, przez co odrzut jest mniejszy i inercja  suwadła może okazać się za mała, zastosowano  specjalne rozwiązanie ARGO Twin  Operating  System (automatyczna regulacja  ciśnienia). Polega ono na tym, że pod początkowym  odcinkiem lufy dodano połączoną  z jej przewodem  komorę gazową  z dwoma równoległymi cylindrami, wewnątrz  których osadzone są dwa popychacze. Część gazów prochowych odprowadzona  jest w czasie strzału z lufy do komory i wykorzystana do odrzucenia wstecz za pośrednictwem tych popychaczy zespołu zamka. Ten samoregulujący się mechanizm wzmacniający osłonięty jest  łożem  i prawie nie wymaga czyszczenia, zwłaszcza, że lokalizacja blisko komory nabojowej powoduje, że do napędu automatyki broni  używane są gorące gazy, działające  pod większym ciśnieniem i pozostawiające mniej osadów z niespalonych cząsteczek, niż w przypadku pobierania gazów bliżej wylotu lufy.  M4 wyróżnia również  kolba  nowego typu. Na wystającej z tyłu komory zamkowej rurce , mieszczącej  sprężynę  powrotną,  zamocowana jest  teleskopowa  wysuwana  kolba z trzewikiem z  twardej gumy i poduszka policzkowa wykonaną z poliamidu. Po lewej stronie umieszczony jest przycisk blokady. Strzelba standardowo wyposażona jest w taktyczne przyrządy celownicze LPA Ghost Ring, z osłonami bocznymi oraz możliwością regulacji celownika w pionie i poziomie.  Na górnej powierzchni komory zamkowej zamontowana jest szyna montażowa  MIL-STD 1913. Wszystkie zewnętrzne i wewnętrzne  powierzchnie strzelby posiadają  pokrycie ochronne  z antyrefleksowym wykończeniem MILSPEC. Ponadto  M4 posiada  występy  pod montaż  urządzenia TEC-loader do szybkiego napełnienia magazynka oraz strzemiona do mocowania pasa nośnego. Strzelba w tej konfiguracji  ma  1010 mm długości z kolbą rozłożoną, 886 z kolba złożoną. Waga  strzelby rozładowanej  wynosi  2730 gramów. Lufa ma 470 mm długości.  Długość linii celowniczej wynosi  602 mm.  Pojemność magazynka rurowego wynosi 6 nabojów 12/70 lub 5 12/76. Ogień skuteczny  40- 50 metrów. Strzelba może być zasilana nabojami kalibru 12,  standardowymi  12/70 oraz 12/76 Magnum.  Strzelby produkowane są również z kolbami stałymi z integralnym chwytem pistoletowym wykonanymi z polimeru. Standardowe łoże można zamienić na taktyczne  z integralnym  oświetleniem  bojowym lub zamontowanymi dodatkowymi szynami montażowymi. Produkowana jest również strzelba skrócona . Jej długość wynosi 897 mm, z kolba wsuniętą 772 mm Lufę skrócono do 355 mm. Pojemność magazynka wynosi  5 nabojów 12/70 lub 4 12/76. Strzelba M4 Super 90 to doskonała, niezawodna  broń bojowa o niezwyklej  jakości, ergonomii  i celności.  Obecnie jest w uzbrojeniu wielu jednostek antyterrorystycznych Policji oraz formacji specjalnych wojska. Strzelby M4 są również do kupienia na rynku cywilnym. Do Polski sprowadza je warszawska firma Kaliber. Ceny broni  są wysokie, za doskonała jakość trzeba niestety zapłacić  sporo, ale warte są one tej ceny.

Zbyszek