Legenda Browninga ... FN HP

Jedną z najprężniejszych firm zbrojeniowych w Europie jest niewątpliwie belgijska Fabrique Nationale  (FN) z Herstal. FN powstała w 1889 roku, założona przez przedsiębiorców belgijskich z myślą o produkcji broni strzeleckiej. Broń w FN zawsze była priorytetem, ale w pewnych okresach produkowano również rowery, motocykle i samochody.  Do najbardziej znanych konstrukcji strzeleckich, które w XX wieku rozsławiły belgijską zbrojownię można zaliczyć bardzo popularny pistolet kieszonkowy BAP (Browning Automatic Pistol), pistolet policyjny FN 1910,  pistolet wojskowy Browning P 35 High Power (FN GP) karabin samopowtarzalny SAFN-1949 i karabinek szturmowy FN FAL. W Herstal produkuje się również wysokiej jakości broń myśliwską i sportową, jednak większość produkcji przeznaczona jest dla odbiorców mundurowych. Wśród uzbrojeniowych autorytetów, nawet obecnie, panuje opinia, że do najlepiej skonstruowanych pistoletów o przeznaczeniu militarnym, które miały zdecydowany wpływ na dalszy rozwój techniki rusznikarskiej były amerykański Colt 1911, niemiecki Walther P38 i belgijski Browning High Power. Każdy z tych pistoletów pozostawił  następcom istotne rozwiązania powielane do dnia dzisiejszego. Colt i Browning produkowane są do dnia dzisiejszego. Walther P 38 zniknął już co prawda z linii produkcyjnych, ale system ryglowania lufy ryglem wahliwym i mechanizm spustowy z samonapinaniem kurka powielany jest nadal przez współczesnych konstruktorów broni strzeleckiej. Pistolet FN High Power skonstruował John M. Browning, twórca Colta 1911, pistoletu legendy, który do dnia dzisiejszego nic nie stracił na swojej pozycji wśród wielu nowocześniejszych konstrukcji.

Prace nad nowym pistoletem Browning rozpoczął w 1925 roku, a ukończył ją na przełomie 1926 i 1927 roku. W 1927 roku opatentował swoje dzieło, ale pistolet wszedł do produkcji seryjnej dopiero w 1935 roku, już po  jego śmierci. Pistolet cieszył się i cieszy szerokim uznaniem, używany jest w dziesiątkach krajów zarówno przez mundurowych jak i cywilnych użytkowników. Produkowany był w kilku wersjach różniących się drobnymi modyfikacjami. Najnowszą wersją Browninga High Power jest model Mk III S, różniący się od modelu podstawowego kilkoma szczegółami, samoczynną blokadą iglicy, obustronnym bezpiecznikiem zewnętrznym, kurkiem z ostrogą zamiast charakterystycznej główki, okładzinami chwytu i uproszczoną tańszą metodą w technologii produkcji. Poza tym, jest  to  ten sam pistolet, który stworzył J. M. Browning. FN Mk III S to duży pistolet samopowtarzalny wykonany za wyjątkiem okładzin chwytu  całkowicie ze stali.  Jego długość wynosi 200 mm, wysokość 131 mm, a szerokość 37 mm. Rozładowany waży 910 gramów, z pełnym magazynkiem 1118 gramów. Pistolet działa na zasadzie krótkiego odrzutu lufy, a ryglowany jest przez jej przekoszenie w płaszczyźnie pionowej. Lufa posiada dwa występy ryglowe, które wchodzą w odpowiednie wycięcia ryglowe w płaszczu zamka. Lufa jest tradycyjnie gwintowana, jej długość wynosi 119 mm. Mk III wyposażony jest w mechanizm spustowy pojedynczego działania (SA) i mechanizm uderzeniowy kurkowy z kurkiem zewnętrznym. Przez lata HP nie „dorobił się” mechanizmu z samo napinaniem kurka, co niektórzy uważają, to za poważną wadę. Z mojego doświadczenia i wielu przeprowadzonych rozmów z użytkownikami tej broni wynika, że nie jest to aż tak istotne. Zresztą, jak się okazuje, niewielu posiadaczy broni bojowej nosi ją z nabojem w komorze, więc tak naprawdę brak samonapinania nie jest aż takie ważne. W latach 80-tych opracowano model Browninga z mechanizmem samonapinania FN BDA, ale nie przyciemnił on sławę tradycyjnego HP, niedawno zniknął z oferty FN Herstal, za to HP Mk III ma się dobrze i popyt na niego nie maleje.  Mk III posiada aż cztery zabezpieczenia przed strzałem niekontrolowanym, nastawny bezpiecznik zewnętrzny, samoczynną blokadę iglicy, ząb zabezpieczający kurka i bezpiecznik magazynkowy. Jeśli chodzi o bezpiecznik magazynkowy to w zasadzie w broni bojowej, szczególnie tej przeznaczonej  dla formacji mundurowych, nie powinien być stosowany. Z wyjętym magazynkiem nie oddamy strzału nawet jeśli mamy nabój w komorze, do czasu włożenia magazynka w chwyt będziemy bezbronni, w sytuacjach bojowych może być to bardzo niebezpieczne. Urządzenie oporopowrotne umieszczone jest w zamku pod lufą, jest stabilnie mocowane, składa się z krótkiej żerdzi i nasuniętej na  niej sprężyny. Po wystrzeleniu wszystkich nabojów zamek zatrzymuje się w tylnym położeniu na zaczepie zamkowym. Pistolet ma stale przyrządy celownicze, muszkę i szczerbinkę, które można przesuwać w płaszczyźnie poziomej. Na  przyrządach naniesione są kontrastowe plamki, ułatwiające ich zgrywanie w celu. Linia celownicza ma 160 mm długości. Na szkielecie obustronnie zamieszczone są skrzydełka bezpiecznika zewnętrznego spełniające dwie role, zabezpieczają napięty kurek i blokują zamek w tylnym położeniu w sytuacji kiedy zamierzamy rozłożyć broń do czyszczenia lub przeglądu kontrolnego. Po lewej stronie szkieletu umieszczona jest dźwignia zaczepu zamka, będąca też ryglem spinającym i demontażowym zarazem. Przycisk zwalniania blokady magazynka umieszczony jest tradycyjnie w miejscu styku kabłąka z chwytem w jego dolnej części. Kabłąk ma owalny kształt i nie jest zbyt  obszerny. Pistolet zasilany jest z metalowych magazynków dwurzędowych  o pojemności 13 nabojów 9 mm Parabellum. Magazynki mają trzy wycięcia kontrolne. Strzelałem z tej broni dwukrotnie, pistolet dobrze leży w dłoni, ma przejrzyste „bojowe” przyrządy celownicze, ale spust pracuje twardo i opornie. Muszę szczerze przyznać, że wyniki nie były rewelacyjne, w każdym razie znacznie gorsze niż zwyczajowo uzyskiwane z  H&K USP czy CZ 75. Znacznie lepiej strzelało mi się z FN BDA. Pistolet FN HP Mk III S jest używany do dnia dzisiejszego w wojsku, silach porządkowych jak również  przez osoby cywilne. Jest to pistolet dobrze i solidnie wykonany, ale należy zaznaczyć, że jest to broń już archaiczna i o ile M 1911 A1 produkuje się coraz nowocześniej to HP pozostaje niezmienny, bo trudno te wręcz kosmetyczne modyfikacje uznać za istotną modernizację. Pistolet jest zazwyczaj czerniony, oksydowany lub lakierowany piecowo, bywa też niklowany. W ofercie handlowej można spotkać Browningi bogato grawerowane i zdobione metalem szlachetnym. W USA można kupić wiele części tuningowych, które upiększają i stwarzają pistolet bardziej dopracowany i funkcjonalny. Browning Mk III S nadaje się do zastosowań wojskowych, ale mimo wszystko wydaje mi się że znacznie lepszym  wyborem byłby czeski CZ 75 czy Sig Sauer 226, o nowoczesnych polimerowcach nawet nie wspominam. Do samoobrony dla cywilnego użytkownika? Nie sądzę aby był to dobry wybór, znacznie efektowniejszy będzie nowoczesny pistolet o kompaktowych wymiarach. Nie widzę też miejsca dla HP Mk III w sporcie, zbyt twardy spust i uproszczone przyrządy celownicze niesprawdzą się w strzelectwie statycznym, a w strzelectwie dynamicznym IPSC niezbyt duża pojemność magazynka i zbyt wolna jego wymiana też pozostawiają tą broń poza liczną konkurencją. Pistolet z powodzeniem można używać w sportowym strzelectwie obronnym według zasad IDPA. Dlaczego więc nie maleje popyt na HP?, przede wszystkim  mamy tu do czynienia ze sławą legendy. Kiedy skonstruowano ten pistolet był on jak na ówczesne czasy na wskroś nowoczesny. W silnym kalibrze 9 mm Para i z 13-to nabojowym magazynkiem był najmocniejszym pistoletem wojskowym  i przez wiele lat ten przywilej utrzymywał. Historia i wkład w jej tworzenie jest cenna, dlatego też dla wielu FN HP  będzie nadal ważny i pożądany, podobnie jak Colt 1911 czy Walther P 38.

Zbyszek